UYKU APNESİ VE GUATR
UYKU APNESİ VE GUATR
Uyku Apnesi yani uykuda nerfes durması obezite yani fazla kilosu olan kişilerde sık görülür. Ancak Uyku apnesi aynı zamanda tiroid hormon azlığında ve gizli şeker hastalığında da ortaya çıkabilir.
Uyku apnesi varsa Bir ENDOKRİN UZMANINA başvurarak tiroid ve şeker tetkikleri yaptırmak gerekir.
UYKU APNESİ YAPAN HİPOTİROİDİ NEDİR?
Tiroid bezinin az çalışmasına ve bu nedenle tiroid hormonlarını az üretmesine ve sonuçta kanımızda tiroid hormonlarının (T3 ve T4) düşük olması durumuna tiroid yetmezliği veya tıp dilinde hipotiroidi denir. Tiroid hormon yetersizliği sonucu vücudumuzun tüm metabolik olaylarında yaygın yavaşlama vardır ve bu nedenle vücudun dengesi alt üst olur. Vücuttaki bu bozuklukların yanı sıra ruhsal çöküntü, unutkanlık, hareketlerde yavaşlama ve uykusuzluk görülür. Hamilelik döneminde tedavi edilmeyen tiroid yetmezliği bebeklerde zeka geriliğine neden olabilmektedir.
Hipotiroidizm, toplumda % 4.6 oranında bulunur. Bunun çoğunluğunu başlangıç halindeki veya hafif derecedeki tiroid bezi yetmezliği (sadece TSH yüksek fakat T3 ve T4 normal olması) oluşturur. Tiroid yetmezliği tiroid fazla çalışmasından daha çok görülür ve nodüllerden sonra en sık görülen tiroid hastalığıdır.
Tiroid yetmezliği kadınlarda daha sık görülür ve yaşın artmasıyla sıklığı çok artar.
Bebek ve çocuklarda büyüme ve gelişmede belirgin gecikmeye, erişkinlerde ise vücut metabolizmasında yavaşlamaya neden olan tiroid yetmezliği tedavi edilmediği durumda kalp ve damar hastalıklarına neden olabilmektedir.
Tiroid bezi yetmezliği kalıtım, mikroplar, yaşlanma, iyot eksikliği veya fazlalığı ve kullanılan bazı ilaçların yan etkisi nedeniyle oluşabilmektedir.
Tiroid bezi yetmezliğinin en sık nedeni Hashimoto Hastalığı geçirmektir. Hashimoto hastalarının hemen tamamında hipotiroidi kalıcı olarak yerleşir. Bu hastalıkta tiroid bezi, nedeni bilinmeyen bir şekilde küçülür ve hormon yapacak hücreler azalır; sonuçta tiroid hormonu az yapıldığından tiroid yetmezliği ortaya çıkar.
Tiroid bezi yetmezliğine ait şikayetler hastalığın şiddetine göre değişir. Bazen hiçbir şikayet yok iken bazı hastalarda çok şiddetli belirti ve şikayetler ortaya çıkar. Bazı belirtiler özellikle yaşlı kişilerde yaşlılığa bağlanır ve hastalık akla gelmez ise atlanır.
Tiroid bezi az çalışan ve tiroid hormonları kanda azalan bir kişide şu belirtiler olabilir:
• Kolay yorulma, yorgunluk, bitkinlik, enerji azlığı (yaygın) • Hatırlamada zorluk, unutkanlık, yavaş düşünme, konsantre olamama • Hareketlerde yavaşlık • Sabahleyin uyanmada zorluk, daha çok uyku isteği, gün içinde uyuklama • Üşüme veya kendini soğuk hissetme • Terlemenin azalması • Kuru, soğuk, kalın ve kaşınan bir deri • Sarı veya portakal renginde bir deri • Kuru, kaba ve kolay kırılan tırnaklar • Saç dökülmesi, saçlarda azalma, kaşlarda dökülme • İştah kaybı • Kilo alma ve kiloyu verememe • Horlama başlaması • Kas krampları ve eklemlerde ağrı oluşması • Kaslarda iğne batması hissi veya karıncalanma • Kabızlık olmaya başlaması • Göz etrafının ve göz altının şişmesi • El, ayak ve eklemlerde şişlik • Karpal tünel sendromu denilen el bileğinde sinir sıkışması ve ağrı • Adet kanamalarının daha fazla miktarda olması, adetlerde kramp olması ve adet öncesi dönemin kötü geçmesi • Bazı kadınlarda adet sıklığının azalması veya adetlerin kesilmesi • Depresyon gelişmesi ve hiçbir şeyle ilgilenmeme • Sesin kalınlaşması ve ses kısıklığı • İşitmede azalma oluşması • Guatr oluşması (Hashimoto hastalarında olur)
Hipotiroidi hastalığı kan testleriyle kolaylıkla teşhis edilir. Test olarak T3, T4, TSH, anti-TPO antikoru ölçülür ve tiroid ultrasonu yapılır. Kanda serbest T4 hormonu düşük ve TSH yüksek ise hipotiroidi tanısı konur. Serum T3 düzeyleri değişkendir ve bazen normal sınırda olabilir. Çok nadiren hipofiz bezi yetmezliğine bağlı tiroid bezi yetmezliği olabilir, o zaman TSH hormonu düşük, T4 ve T3 hormonu da düşüktür. Tiroid bezi yetmezliği teşhis edilen hastalarda tam kan sayımı, karaciğer testleri ve kolesterol, trigliserit ve LDK kolesterol tetkikleri ile kalp grafisi (EKG) tetkiki yapılır. Kalp hastalığı riskini anlamak için kanda homosistein ve hassas CRP tetkiklerine bakılması faydalıdır. Kansızlık varsa kanda ferritin, B12 vitamini ve folat düzeylerine bakılarak demir eksikliği veya vitamin eksikliği olup olmadığı araştırılır.
Aşikar yani belirgin (tam) tiroid yetmezliğinde TSH hormonu kanda artar ve genellikle 10 IU/L’den daha yüksek çıkar; kandaki T4 ve T3 hormonları da düşmüştür.
TEDAVİ İÇİN İLAÇ VERİLİR.
GİZLİ ŞEKER VE UYKU APNESİ
Gizli şeker açlık kan şkerinin 100 mg/dl nin üzerine olması ancak 126 mg/dl yi geçmemesi durumudur. Bu kişilerdeki insülin direnci horlama ve uyku apnesi yapabilir.
|