DIABET

DİABET

Kilolu bir kişide şeker hastalığı -Diabet  4 aşamada  adım adım gelişir.  Aşağıda verilen bu aşamaları her kişi fark edemez ve  kan şekeri yükselince  şeker hastası olduğunu anlar.

Bu aşamalar aşağıda verilmiştir:

1. Reaktif hipoglisemi (Kan şekeri düşüklüğü)  evresi

Ailesinde şeker hastalığı olan kişilerde 5-10 yıl önce  yemek sonrası kan şekerinde düşmeler olmaya başlar. Bunu anlamak için şeker yükleme testi 3 veya 4 saatlik yapılır. 3. ve 4. saatte kan şekerini 80 mg/ dl’nin altına düşmesine hipoglisemi veya kan şekeri düşüklüğü diyoruz. Bu esnada terleme, çarpıntı, nabız ve bazen tansiyon yükselmesi görülür. Bu durumun nedeni insülin seviyesinin yenen yemek sonrası kanda hızla yükselmesi ve daha sonrası kan şekerini düşürmesidir.

2. Dönem: Açlık kan şekerinde bozukluk:

Açlık kan şekeri 90 ile 126 mg./dl arasında olduğu halde tokluk kan şekerinin normal olmasıdır.

3. Dönem: Tokluk kan şekerinde yükselme:

Tokluk kan şekerinin, yani yemek sonrası  2. saatte 140-199 mg/dl arasında olması durumudur. Bu duruma “gizli şeker “ hastalığı da denir. Bu hastalarda bir süre sonra şeker hastalığı gelişir.

4. Aşikar Şeker Hastalığı (yani DİABET) :

Bu dönemde  şeker hastalığı ortaya çıkmıştır. Artık kan şekeri 126 mg/dl  veya daha yüksektir veya tokluk kan şekeri 2. saatte 200mg/dl’den daha yüksektir.

Aşırı Kilo Şeker Hastalığı Yapar:

Aşırı kilolu kişilerde Tip2 diabetes mellitus dediğimiz erişkin tipi şeker hastalığı oluşma riski normal kilolu kişilere göre  4 kat daha fazladır. Tip 2 diabetli hastaların %60-90’ı  fazla kiloludır. Orta derecede fazla kilolu kişilerde normal kilolu kişilere göre  şeker hastalığı görülme riski 30-40 kat daha fazladır. 

Fazla kilolu kişilerde şeker hastalığı gelişimine  neden olan 3 esas neden şunlardır:

1) kandaki insülin hormonunun yüksekliği ve etki gösterememesi,

 2) kanda yağların  fazla olması

3) yağ hücrelerinden  şeker hastalığı yapan bazı hormonların fazla salgılanması neden olmaktadır.

Fazla kilolu kişilerde  kan şekerini yükselten dört  neden vardır. Bunlar:

1-Pankreasdan insülin salgısının azalması

2-Karaciğerden glukoz (şeker) üretiminin artması

3- Kan dolaşımında yağların artması

4-Kan şekerinin kas ve yağ dokusu tarafından hücre içine alınamamasıdır

Fazla kilolu olmanın şeker  hastalığı oluşturması şu  etkenlere  bağlıdır:

1-Fazla kilolu olmanın derecesi: Fazla kilolulık derecesi arttıkça şeker hastalığına yakalanma riski  artar.

2-Fazla kilolu olmanın süresi: Fazla kilolulık süresi uzadıkça şeker hastası olma olasılığı artar.

3-Vücut ağırlığının hızla artması: Birden hızla kilo alma şeker hastalığının ortaya  çıkmasını kolaylaştırır.

4-Yağların vücutta biriktiği yer: Yağların mide ve iç organların etrafında toplandığı erkek tipi fazla kilolulık, şeker hastalığı yönünden daha büyük risk taşır ve bu tip fazla kilolular şeker hastalığına daha kolay yakalanırlar.

            Fazla kilolu Kişiler Şeker Hastalığından Nasıl Korunur?

Fazla kilolu kişiler şeker hastalığı gelişimi önlemek için şu önlemleri almalıdırlar:

1-İdeal kiloya kadar zayıflamak.

2- İnsülin Direnci  diyeti uygulamak:: Lifli sebze ve meyveyi fazla, unlu ve şekerli gıdaları az tüketmek, doymuş yağ yerine doymamış yağ yemek,

3-Egzersiz yapmak: Her gün en az 30 dakika yürüyüş yapmak

İnsülin Direnci  Oluşumunda  Beslenmenin Yeri

Yavaş sindirilen  liften zengin besinlerin  bizi şeker hastalığından koruması mümkündür.  Lifli yani posalı gıdalarla beslenen kişilerde insülin direnci ve  tip 2 diyabet  gelişme sıklığı azdır. Harvard Tıp Fakültesinden Prof. Willet’in  yaptığı  30 yıllık bir beslenme ve hastalık ilişkisi çalışmasında  tahıllı liflerden fakir ve glisemik yükleri yüksek besinlerle beslenen kişilerde  tip 2 diyabet riskinin arttığı saptanmıştır. Tam tahıl yiyenlerde rafine yani işlenmiş tahıl yiyenlere göre şeker hastalığı daha az görülür. Bu yüzden beyaz ekmek yerine tam buğday unundan yapılmış ekmek yemek çok büyük önem taşır.

Sebze ve meyve ile daha çok beslenmek, baklagilleri ve tam tahılları daha fazla tüketmek bizişeker hastalığından korumaktadır.

İnsülin hormonu  sıvı yağ tüketenlerde  daha iyi çalışmaktadır. Bu nedenle margarin gibi katı yağlar yenmemelidir.  Omega –3 alımı  şeker hastalığını önlemektedir.  Omega 3 alımını artırmak için balık tüketimini artırmak gerekir.