SUSAMA, ÇOK SU İÇME, ÇOK İDRAR YAPMA
SUSAMA, ÇOK SU İÇME, ÇOK İDRAR YAPMA
Susama vücuttaki su miktarıyla ilgili olarak beyindeki hipotalamus bölgesinde bulunan susama merkezinin uyarısıyla oluşan bir durum.
SUSAMA NEDENLERİ
1. Vücudun sıusuz kalması
2. Ateşli hastalıklar (enfeksiyon)
3. Aşırı egzersiz ve efor
4. Aşırı terleme sonrası
5. Çok idrara gitme sonrası
6. Şeker Hastalığı (diyabet)
7. Zehirli guatr
8. Şekersiz şeker hastalığı (diyabetes insipidus) hastalığı
9. Bazı ilaçlar (antihistaminikler gibi) neden olur.
ÇOK SU İÇME NEDENLERİ
1. Şeker Hastalığı
2. Şekersiz Şeker hastalığı
3. Psikolojik olarak bazı kişiler çok su içer
ÇOK İDRAR YAPMA
Fazla miktarda idrar yapma gün içinde miktar olarak fazla idrar yapmaktır. bu durum
1. Şeker hastalığı
2. Şekersiz Şeker Hastalığı (diyabetes insipidus)
3. Bazı böbrek hastalıkları
4. bazı ilaçlar
SUSAMA ÇOK SU İÇME ÇOK İDRAR YAPMA NEDENİ OLARAK DİYABET-ŞEKER HASTALIĞI
Vücudumuz kendisi için gerekli olan enerjiyi yediğimiz gıdalardan elde eder. Yemek yedikten sonra gıdalar bağırsaklarda parçalanarak ufak şeker parçalarına dönüşür ve daha sonra bağırsaktan emilerek kan akımı yoluyla vücudumuza dağılır. Enerji sağlanması için kan şekerinin özellikle kas, karaciğer, yağ ve beyin gibi dokular olmak üzere tüm organların hücrelerine girmesi gerekir. Kanda bulunan şekerin hücrelere girmesi pankreas bezinden salgılanan insülin hormonu sayesinde olur. İnsülin hormonu kanda yoksa veya olduğu halde hücrelerce emilemiyor ve etki gösteremiyorsa kandaki şeker hücreye giremediğinden birikir ve şekeriniz yükselmeye başlar. İşte kan şekerinin sabah aç karna yapılan ölçümde 126 mg/dl yi geçmesi durumuna şeker hastalığı diyoruz. Kanda şekeri 180 mg/dl’yi geçince idrarla atılmaya başlar, yani idrarırınızda şeker çıkar.
Şeker Hastalığının Belirtileri
Tip 1 şeker hastalarında çok su içme, çok idrara gitme, çok yemek yenmesine karşın kilo verme gibi şikayetler çok belirgin olduğu halde Tip 2 şeker hastalarında bu belirtiler silik olabilir ve hastalık sinsi bir şekilde başlar. Bu kişilerin çoğunda hiçbir şikayet olmayabilir. Bazı hastalarda ise sık idrara gitme, aşırı açlık, zayıflama, halsizlik, görmede bulanıklık, kadınlarda vajinal kaşıntı, susuzluk ve çok su içme gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Şeker hastalığında görülen belirtiler şunlardır:
Çok su içme ve ağız kuruması
Çok idrara gitme
Çok acıkma
Çok yemek yemeye rağmen zayıflama ve halsizlik
Yaraların geç iyileşmesi
Cildin kuru ve kaşıntılı olması
Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
Görmede bulanıklık
Vajinal kaşıntı
Yemeklerden sonra uyku gelmesi
Tatlıya düşkünlük
Sinirlilik
El ayalarında ve ayak altlarında yanma
Uzun açlıklarda el-ayak titremesi
Horlama
SUSAMA, ÇOK SU İÇME VE ÇOK İDRAR YAPMA NEDENİ OLARAK DİYABETES İNSİPİDUS VEYA ŞEKERŞİZ ŞEKER HASTALIĞI
Hipozin arka tarafından salgılanan antidiüretik hormonun (ADH) azlığı veya etki edememesi sonucu aşırı idrar yapma ve aşırı su içme ile karakterize bir hastalıktır.
Bu hastalık toplumda 25000 kişide bir görülür. Erkeklerde kadınlardan biraz daha sıktır. Daha çok iki şekildedir. Birincisi hipofizden ADH hormon salgılanmasındaki eksiklikten oluşur ve sıktır. Buna ‘’santral diyabetes insipidus’’ denir. Nadir görüleni ise hipofizden ADH hormonu normal salgılandığı halde böbreklere etki edememesidir. Buna ‘’nefrojenik diyabetes insipidus’’ denir.
Nedeni:
Santral diyabetes insipidus çocukluk dönemi ya da erişkin yaş grubunun başlarında (başlangıç yaşı ortalama 21’dir) sık görülmekle birlikte diğer yaş gruplarında da görülebilir. Hastaların % 30-50’sinde herhangi bir neden gösterilemez ve ‘’idiopatik’’ olarak adlandırılır.
Hipofizi etkileyen hastalıklarda, tümörlerde ve beyin ameliyatlarından sonra ortaya çıkabilir.
Bazen hastalık ailesel olabilir ve bir ailenin birkaç ferdinde ortaya çıkabilir ve büyüklerden genetik (kalıtsal) olarak geçmiş olabilir.
İdiopatik diyabetes insipidus (Dİ) çocukluk ve gençlik yaş grubunda sık görülür. Bu hastaların bir kısmında otoimmün (bağışıklık sistem bozukluğu) nedenle olabileceği düşünülmektedir. Hastalarda ADH içeren sinir liflerinde sayısal olarak azalma olduğu gösterilmiştir. Yaklaşık %30-40 hastada ADH salgılayan sinir hücrelerine karşı antikor denen proteinler oluşabilir.
Familyal (ailesel) santral Dİ sıklıkla bebeklik döneminde ortaya çıkar. Kalıtımsal olarak otozomal dominant ya da otozomal resesif geçişlidir. Erkek ve kızlarda dağılımı eşittir. Bu hastalarda hipotalamustaki supraoptik ve paraventriküler çekirdekler, sinir iletim yolları ve arka hipofizde ADH içeren sinir liflerinde azalma olduğu gösterilmiştir. Santral diyabetes insipidus nedeni olarak beyin tümörlerden en sık görüleni kraniofarinjioma, metastatik tümörlerden ise akciğer ve meme kanseridir.
Klinik bulgular
Çok idrara çıkma, ağız kuruluğu, aşırı susama hissi ve çok su içme en sık ve en belirgin bulgulardır. Genellikle belirtiler ani başlar ve soğuk içeceklere istek artmıştır. Çoğu hastada günlük idrar çıkışı 2-6 litre ve bazen 16-24 lt arasında olabilir ve idrara çıkma sıklığı gece ve gündüz 30-60 dakika aralıklar ile olabilir.
Gece idrara çıkma sıktır. Sıvı alımında sorun olmayan hastalarda başka klinik bulgu yada yakınma gözlenmez ; ancak herhangi bir nedenle yeterli sıvıya ulaşamayan hastalarda aşırı idrarla sıvı kaybı ve volüm kaybına bağlı olarak vücutta su azalması, tansiyon düşmesi, şok ve ölüm gelişebilir.
|
